A cuestión é que o capitalismo non é xa só un modelo económico, senón un modelo "cultural", profundamente implantado na nosa sociedade. O traballador medio ten como aspiracións o coche, a hipoteca, a tele e a semana na praia. O seu concepto de triunfar na vida é ter un coche máis potente, unha hipoteca máis grande, unha tele de máis polgadas, e poder irse unha semana máis á praia (ou ben poderse gastar algo máis na de sempre). Resulta que o empresario ten estas mesmas aspiracións, aínda que algo máis avultadas; a diferenza é cuantitativa, non cualitativa. Se sacas ao empregado do seu papel como traballador e colócalo no de empresario, reproducirá á perfección o rol que se lle presupón a este.
O que quero dicir é que, basicamente, non (só) estamos ante un problema de clases (nós, os explotados, os bos, contra eles, os explotadores, os malos). É un problema máis profundo, a nivel cultural. Todos estamos metidos na mesma dinámica (aceptámola pacíficamente, sen resistencia), coa excepción de que algúns poucos conseguen estar máis arriba e a maioría queda nos niveis de abaixo (aínda que sempre con esperanzas de ascender). É todo relativo, unha cuestión de onde che sitúes na escala. Coñezo a máis dun sufrido traballador explotado que cando exerce de explotador (por exemplo, sobre a inmigrante que lle limpa a casa) faio que dá gusto. ¿Seica non somos tamén explotadores os da "working class" cando compramos cada día produtos baratos producidos en réxime de explotación en países subdesarrollados? Dános igual?
¿Este modelo económico-cultural foinos implantado á forza, como sosteñen algúns? ¿Ou ben triunfou porque responde ás aspiracións esenciais da gran maioría da xente, como din outros? Vaia vostede a saber. A cuestión é que, sexa polo que sexa, de momento non se alcanzou a masa crítica necesaria para cambialo... Nin sequera cunha crise global.
O que quero dicir é que, basicamente, non (só) estamos ante un problema de clases (nós, os explotados, os bos, contra eles, os explotadores, os malos). É un problema máis profundo, a nivel cultural. Todos estamos metidos na mesma dinámica (aceptámola pacíficamente, sen resistencia), coa excepción de que algúns poucos conseguen estar máis arriba e a maioría queda nos niveis de abaixo (aínda que sempre con esperanzas de ascender). É todo relativo, unha cuestión de onde che sitúes na escala. Coñezo a máis dun sufrido traballador explotado que cando exerce de explotador (por exemplo, sobre a inmigrante que lle limpa a casa) faio que dá gusto. ¿Seica non somos tamén explotadores os da "working class" cando compramos cada día produtos baratos producidos en réxime de explotación en países subdesarrollados? Dános igual?
¿Este modelo económico-cultural foinos implantado á forza, como sosteñen algúns? ¿Ou ben triunfou porque responde ás aspiracións esenciais da gran maioría da xente, como din outros? Vaia vostede a saber. A cuestión é que, sexa polo que sexa, de momento non se alcanzou a masa crítica necesaria para cambialo... Nin sequera cunha crise global.
4 comentarios:
Me sorprende gratamente tu forma de pensar y exponer la realidad. Venía con ciertos prejuicios, pensando que iba a encontrarme algunas consignas anticapitalistas, de las de toda la vida, y sin embargo, torpe de mí, me encuentro con unos pensamientos preclaros señalándonos a todos los que pensamos que vamos por el “buen camino”, cuando en realidad estamos “tonteando” cerca del avismo.
¡Bien!
En algún momento he leído que ante una crisis de recursos, que no económica, el sistema que tendría más facilidad de subsistir sería precisamente el comunista. No lo comparto, pero me da qué pensar. Y no lo comparto por una sencilla razón: porque no creo en el hombre. No creo en la bondad, en la caridad y en todas esas cosas que nos intentan inculcar de pequeñitos. Más bien pienso, quizás también con ciertos prejuicios, dicho sea de paso, aquello de: “el hombre es un lobo para el hombre”, lo que inhabilita por nuestra propia naturaleza la posibilidad de un estado comunista.
Un saludo.
Patente de corso
Ya lo creo que “el español medio fue a más” gobernando la derecha:
- con Franco: ¿cuantos millones de personas tuvieron que emigrar a Europa y en qué condiciones en los años 60? (Obviamos los 20 años precedentes por andar arrasada la clase media entre hambrunas y epidemias)
- con Suarez: ¿a qué tipos de interés se pagaba un préstamo para comprar una casa? ¿Dos dígitos, verdad?
- con Aznar: ¿qué disminuciòn de capacidad adquisitiva durante su mandato sufrieron los empleados públicos primero y todos los asalariados después porque se les aumentaba un 0-2% (IPC previsto) mientras el IPC real superaba el 4%? ¿20%, 40% quizás? Mientras ocurría eso algunos “amiguitos del alma” y yernísimos ocupaban jugosas presidencias y se llevaban comisiones y stock-options de infarto. Puro expolio.
Me da a mi que confunden el español medio con el “español de bien”, esa fauna que anda ahora de juzgado en juzgado sin poder justificar sus bochornosos e inexplicables incrementos patrimoniales a costa de el dinero de todos, aprovechándose de sus responsabilidades en las Administraciones para engordar sus cuentas en las Caimán, mientras ejerce de patriota de gran bandera y poca mollera.
¿Esa es la alternativa que quieres para el país en 2010? YO NO.
Non podo estar máis de acordo co título: ¡¡o capitalismo, un modelo cultural!!
Co contido tamén, por suposto, pero se pode (e débese) ir máis lonxe. O capitalismo XA non é un modelo económico, vai máis aló. De forma clásica, a esquerda, o marxismo, entendeu o problema do poder duns sobre outros desde un punto de vista material: a propiedade.
Pero o poder, o problema do poder, vai moito máis alá da posesión do diñeiro e os medios. Porque o poder non é tanto unha posesión, a posesión de algo (apropiación), como un estratexia, unha táctica, uns funcionamentos, un movemento constante. Que? Que o poder non se posúe, exércese; e, polo tanto, non se trata tanto, ou non tan só, da conservación de privilexios por parte da clase dominante (ou individuos dominantes), como do efecto das súas posicións estratéxicas.
O capitalismo é un tema de poder, e este defínese non só na produción ou na posesión de bens e servizos, senón en cada singularidade das relacións que establecemos. O capitalismo é a acumulación non tanto, ou non só, de riquezas, como de posicións estratéxicas para exercer o poder (e exercelo de forma continuada para non perder terreo e acumular continuamente).
E estas posicións estratéxicas defínense, máis aló das estruturas de poder, estatais ou do capital privado (localizacións puntuais), en cada unha das singularidades onde se establece un relación. O capitalismo é difuso. Así, a acumulación de poder (non máis modelo económico, senón cultural), o capitalismo, defínese e toma forma en casa, coas relacións que estables cos teus fillos, na túa vida en parella, no teu lugar de traballo, cos compañeiros, en como tratas ao que che serve nun restaurante ou á que che limpa a casa.
Para acabar co capitalismo, cada un, na súa vida, debe acabar coa súa submisión pero tamén a súa imposición de DISCIPLINAS. Aínda que me dá ao meu que os interesados, e nunca mellor devandito, van ser ben poucos.
Alguén quere acabar co capitalismo? Está disposto a acabar coas súas cotas de poder? Os que non están dispostos son uns merdas (e se se din de esquerdas, uns hipócritas).
- e non, a escusa de que o capitalismo é un modelo económico, xa fai anos que non serve -
GRAZAS POLO ESCRITO.
“Podría entenderse como un acto de cinismo decirle a una víctima de la crisis que su problema es de raíz cultural”.
Efectivamente. Su problema es de raíz económica.
Pero el hecho de que el ciudadano no se plantee un cambio de sistema cuando se convierte en víctima de éste es otro problema distinto, un problema con una raíz “cultural” (entiendo que el concepto lo estamos utilizando aquí de forma algo laxa). Asimismo, el hecho de que el ciudadano-víctima pueda ser a la vez beneficiario del mismo sistema (por ejemplo, beneficiándose indirectamente de la explotación de trabajadores en su país o en terceros países), y que tampoco muestre problema con esta situación, es de nuevo una cuestión de raíz cultural.
En el comentario apuntaba a que hay una problemática económica asociada a la crisis, eso es evidente, pero también otra social, a la que quizá no le estemos echando demasiado cuenta.
No trato de justificar al sistema. Tampoco quiero decir que la disidencia sea inútil o innecesaria, ni mucho menos. Simplemente, me cuestiono por qué en la práctica NO existe esa disidencia, en un contexto histórico y social que, al menos en apariencia, es absolutamente propicio para que florezcan posiciones alterantivas o al menos favorables al cambio.
Publicar un comentario