domingo, 26 de febreiro de 2012

UN DRÁSTICO AXUSTE DE RENDAS

A reforma laboral permitirá unha liberdade de despedimento descoñecida ata agora.
Só os moi neoliberais ou os nostálxicos de Milton Friedman poderán dicir que o Goberno quedouse curto na reforma laboral. Con máis empuxe que reflexión, o equipo económico de Mariano Rajoy xerou un cambio de moito alcance nas relacións laborais. Ese cambio vai desde un abaratamento do despedimento ata o práctico desmantelamento dos controis legais aos expedientes de regulación de emprego (ERE), desmantelamento que permitirá unha liberdade de despedimento descoñecida ata agora, a cambio de 20 días de indemnización. Dito doutro xeito, sen entrar en valoracións sobre a pertinencia ou ecuanimidade da reforma, o feito fundamental é que deposita case toda (por non dicir toda) a responsabilidade de axustes de emprego nas propias empresas, que os dereitos que mantén son ex post facto e que, en termos estritamente políticos, cumpre coa petición implícita das autoridades europeas de promover un cambio laboral en España que permita un axuste de rendas coherente coa perda de riqueza española e europea que causou a crise. Esta mensaxe de afirmación das esixencias comunitarias, xunto co abaratamento do despedimento, son os aspectos máis notables desta reforma laboral.
Esta reforma ten un gran risco, que xa empezan a recoñecer ata algún dos seus autores. A curto prazo seguramente inducirá un crecemento intenso do desemprego, ata a fronteira dos seis millóns de parados. Nunha fase de depresión económica, as empresas dificilmente deixarán de axustar os seus custos pola vía do despedimento cun custo de 20 días por ano traballado. Por outra banda, un segundo risco de certa envergadura é que os traballadores e os sindicatos acaben reclamando nos tribunais as defensas que a reforma recorta. A judicialización nunca foi unha boa solución, tomada como norma, para os conflitos laborais. É moi discutible, ademais, a solución adoptada para limitar a dualidade no mercado de traballo. Ata para as versións máis proempresariales do que debe ser un mercado laboral, resulta excesiva a distancia entre os custos de despedimento dos contratos fixos e os temporais, aínda que esta reflexión non debería dar pé a unha igualación polo custo inferior. E, desde logo, as bonificacións ao emprego serían máis eficaces se se aplicasen ao contrato a tempo parcial, en lugar da o novo contrato a tempo completo.
Queda, con todo, un aspecto da reforma que merecía maior precisión. O texto (mal explicado pola ministra do ramo, por certo) confía a flexibilidade dos convenios á decisión de cada empresa sobre a súa adscrición ou non a convenios provinciais. Pero a eficacia desta decisión depende exactamente de que empresarios e traballadores sexan capaces de instaurar en cada empresa unha cultura e unhas pautas de negociación. E non parece arriscado asegurar que iso non será posible en moitas delas. Neste punto en concreto, a eficacia apreciarase sobre a marcha e dependerá en gran medida da vontade de negociación.
Ata agora, as tres decisións máis destacadas (axuste orzamentario, reforma laboral e financeira) deste Goberno non teñen por obxectivo principal incentivar o emprego. Pola contra, poden coadyuvar a destruílo. Haberá que esperar á cuarta decisión.  El Pais 

Ningún comentario: