luns, 11 de xaneiro de 2010

O QUENTAMENTO DO MAR AMEAZA O MARISQUEO EN GALICIA

Algunhas especies perigan polos cambios na salinidade e a temperatura

O cambio climático avanza e faio pisando o acelerador. Desde o Instituto Español de Oceanografía (IEO) de Vigo, o investigador Benito Peleteiro (experto en reprodución de peixes e acuicultura) alerta do perigo que se cerne sobre sectores estratéxicos para Galicia. "O marisqueo está no gume da navalla", di. Aumenta a temperatura do mar (0,2 graos por década), descende o pH e recórtase a produción das rías, segundo alerta un informe de 2009 do Sistema Información Ambiental de Galicia.
O cambio climático "é evidente porque se ve", di Peleteiro. "A auga que collemos aquí é practicamente oceánica. houbo rexistros en 2009 de ata 26 graos e o ano anterior de 24, cando o normal era moverse entre 12 e 20 graos de máxima. É unha cousa que empeza a ser moi seria".
E é que hai unha serie de parámetros que inflúen de forma determinante no curso biolóxico, como a temperatura da auga. "Nós manipulámola para acelerar ou retardar un proceso, para inducir a reprodución dunha especie, acelerar o desenvolvemento embrionario ou o crecemento". O cambio de sexo é, ademais, unha das consecuencias que pode traer o quentamento global. O IEO traballa sobre esa teoría en especies de gran interese comercial para Galicia, como o rodaballo, a fin de conseguir producións só de femias porque "crecen máis rápido". "A temperatura exerce unha influencia determinante na definición do sexo e intentamos comprobar en que momento da vida do peixe podemos determinar que sexan femias ou machos". "Estamos falando de marxes de, se cadra, dous graos", que poderían alcanzarse antes de 100 anos. O feito de que a balanza inclínese cara a un xénero ou outro producirá "un desequilibrio ecolóxico moi importante".
Consecuencia inmediata desa variación de temperatura son os desprazamentos. Exemplo diso é o bonito, que xa empezou a buscar augas máis frías, un comportamento tamén previsible para a sardiña. Se fai uns anos o bonito pescábase a 50 millas da costa, agora a flota debe trasladarse case ata augas irlandesas. Un caso que pon de manifesto dous factores determinantes para a supervivencia das especies: a capacidade de adaptación e a mobilidade. E aí entra en xaque o marisco, xa que o mexillón, a ameixa ou a navalla non teñen máis saída que adaptarse ou desaparecer en función da súa tolerancia aos cambios de salinidade. A ameixa fina e a navalla filtran ben. Sobre o mexillón, do que se producen 300.000 toneladas anuais en Galicia, pesa gran incerteza. Por iso Peleteiro avoga por "empezar a someter ao mexillón aos cambios que pode haber de aquí a 100 anos", algo que, segundo conta, "non se está investigando". O polbo é, con todo, unha das especies con maior capacidade de adaptación: "Ata unha subida de temperatura non lle viría mal".
Os cambios do pH van afectar tamén á calcificación dos moluscos bivalvos e iso pode derivar en irregularidades no crecemento. "O marisqueo é posiblemente o máis sensible ante o cambio climático. Ata que punto as especies poden adaptarse? As que sabemos que teñen un rango moi estreito de temperatura, case seguro que non, por exemplo, a ameixa babosa".
Outro asunto é a subida do nivel de mar. "Haberá zonas que poidan quedar alagadas, outras case desaparecer" e neste capítulo as marismas -Samil, Corrubedo ou Muros- e o interior das rías notarano especialmente.
El Pais

Ningún comentario: