luns, 27 de outubro de 2008

O PÚBLICO E O PÚBLICO

As administracións están obrigadas a facilitar os datos que solicite calquera cidadán
..
As actas das deliberacións de cada reunión do órgano executivo da Reserva Federal de Estados Unidos poden ser coñecidas polos cidadáns dese país a partir da terceira reunión posterior de devandito organismo. Algo así resultaría impensable con relación ao Banco de España, por exemplo. Por razóns históricas, pero tamén por inercias administrativas, aquí hai pouca conciencia da obrigación que teñen as administracións de facilitar ao público o acceso a datos e documentos, incluíndo informes financiados con diñeiro público. Unha lei a cuxa elaboración comprometeuse Rodríguez Zapatero que deberá regular esa obrigación.
Case todos os Gobernos do mundo teñen tendencia ao segredo. Pero na maioría dos países democráticos existe unha lexislación específica que ampara e regula o dereito dos cidadáns a acceder aos arquivos e rexistros administrativos e outras informacións non protexidas polo segredo ou o dereito á intimidade. España é, pouco envexable compañía de Grecia, Luxemburgo e Chipre, un dos escasos membros da UE que non ten regulado ese dereito, aínda que o artigo 105 da Constitución inclúe un mandato respecto diso. Ese artigo cita como únicas limitacións o relacionado coa seguridade e defensa do Estado, a investigación dos delitos e a intimidade persoal. Existen normas (a Lei de Datos, a de Segredos Oficiais, etcétera) que protexen esas excepcións, pero non aínda a que garanta o principio xeral: a obrigación de facilitar o acceso dos cidadáns a esas informacións.
O control dos administradores e a obrigación destes de render contas son o nervio do sistema parlamentario. Ambos os principios están relacionados coa liberdade de expresión. Pero a outra cara do dereito constitucional de difundir ideas, opinións e informacións é a obrigación das administracións de facilitar os datos que lle sexan solicitados. A historia contemporánea rexistra numerosas situacións tráxicas que se evitaron se a opinión pública coñecese informacións que os gobernantes ocultaron. Non todo é susceptible de publicidade, pero por iso é necesaria unha lei que non deixe ese dereito á discrecionalidade do poder ou de quen o exercen por delegación. Zapatero está obrigado a cumprir o seu compromiso, reiterado fai tres semanas ante unha asemblea internacional de xornalistas celebrada en Madrid.

Ningún comentario: