O ZONDAL, DESASTRE ECOLÓXICO

O antigo vertedoiro do Zondal aínda ten fugas tóxicas tras dez anos selado. O vertedoiro ofrece dúas caras totalmente distintas, a bucólica da superficie e a dun interior que bule.

A imaxe que ofrece o vertedoiro do Zondal unha década logo do seu selado non pode ser máis bucólica. O que entón eran montañas metálicas, plásticas e de todo tipo de materiais transformáronse como por encantamento en zonas verdes sobre as que pastan as vacas. Un auténtico relax para os animais se non fose polo ruído continuo que emite a caseta instalada en pleno campo co obxectivo de dar saída ao gas metano que soltan as verteduras desde o subsolo. Trátase de evitar as explosións, denunciadas polos veciños dous anos despois do peche.

E é que no antigo vertedoiro do Freixo (Valadares) non é ouro todo o que reloce xa que baixo a panorámica do pasteiro escóndese unha auténtica polvoreira. Nin máis nin menos que as 150 toneladas de materia orgánica depositadas cada día durante máis de vinte anos, segundo explica o ecoloxista Antón Lois, quen advirte de que a contorna tampouco se libra dos lixiviados, líquidos nocivos producidos polos residuos sólidos urbanos capaces de contaminar augas e chans.

Drenaxe: As tubaxes que os transportan aparecen ao aire e as fugas son evidentes. «Se no seu día preparouse o vertedoiro con canles de drenaxe non pasaría iso, pero alí vertíase ao besta, sen máis, e as fugas de lixiviados non hai por onde controlalas, é imposible impermeabilizalo completamente». O ecoloxista explica que o habitual é canalizalos cara a unha depuradora específica e no caso do Zondal supón que se conectou ao saneamento. Explica que algo similar ocorreu coa montaña de cinza da incineradora de Matamá, que a pesar de ter residuos tóxicos e perigosos, deixouse crecer a herba coma se non pasase nada.

Moitos anos: Segundo Antón Lois, a parte estética dos selados é a máis fácil, pero o problema é todo o que se arroxou nese lugar e que vai desde mondas de patacas a pintura, pilas, electrodomésticos e ata residuos radioactivos de hospitais, detectados naquela época polos ecoloxistas nos colectores verdes de residuos sólidos urbanos.

Tendo en conta o proceso de fermentación e descomposición que seguen as verteduras, as filtracións de gas á atmosfera e as de lixiviados ao chan tardarán moitos anos en eliminarse. Os ecoloxistas non son capaces de concretar cantos. Pero si conclúen que «despois quedarán inertes e mellor non removelo porque isto é como varrer e meter o lixo debaixo da alfombra».