Ao fin puiden ler o avance das Directrices de Ordenación do Territorio de Galicia presentado pola Xunta. Se a rápida mirada inicial achegoume unha impresión relativamente aceptable, agora pouco queda que mereza este cualificativo. Ao comparar o texto co elaborado na anterior lexislatura, observei que é o mesmo a peor. Dá a impresión de estar ante o froito dunha reunión de traballo apresurada, na que o «curta e pega», o cambio dos títulos, a alteración da orde e a supresión en grao sumo sustantivo terminou por deixar o documento orixinal nun mal resumo, no que por faltar ata se perdeu a definición do modelo territorial. Máis aínda, ao ler algunhas das determinaciones e contrastalas con proxectos postos en marcha recentemente, constátanse contradicións importantes. Así, por exemplo, no referente ao concurso eólico e a localización dos molinillos; á aprobación dalgúns plans xerais que exceden das previsións reais de crecemento, como o de Vigo; ou á política de plataformas loxísticas dimensionadas na contorna dos portos. Parece que as decisións do Goberno van por unha banda e o que se di nas directrices vai por outro distinto. Por non corrixir nin sequera modificaron erros na cartografía: hai un mapa no que Lalín aparece como centro histórico e en cambio Ribadavia non se inclúe. E así moitos máis.
O problema non é só que as directrices estean ben ou mal feitas; o peor é a falta de respecto ao que o territorio significa, máxime cando a política ambiental e territorial ía ser obxectivo prioritario do Goberno. Estamos asistindo a un práctica política na que apenas se acode á participación na redacción dos plans, xa non só dos cidadáns, senón ata dos alcaldes e demais representantes. Parece que estamos ante unha política de programas impostos, como ocorre co plan sectorial de vivenda, entre outros, e de proxectos virtuais, como todo o relacionado coa dependencia, onde a infografía vai por diante da realidade. Ao igual no que se refire ás realizacións de desenvolvemento rural como parte da ordenación territorial, en comparación cos miles de persoas que entraron a traballar nos chiringuitos novos co carné na man. Aquí non chegou aínda a nova tendencia da planificación territorial, aquela que se apoia no terceiro alicerce, é dicir, na participación activa, aberta e continua dos cidadáns. O territorio é, coa lingua e a bandeira, un dos nosos signos de identidade, pero parece que non llo cren os que toman decisións con incidencia territorial. As directrices poderían achegar democracia participativa, coherencia e coordinación, pero nin sequera foron capaces de presentar un modelo territorial para Galicia máis aló dunha clasificación funcional e superada do sistema de cidades. Nada que ver cun modelo de país, como sempre reclamamos. Non hai dúbida que no texto das directrices houbo un cambio, pero para atrás. E non era iso o que esperabamos. Nin este é o camiño para construír o futuro desde o novo contexto territorial que xa noutros países europeos é perceptible. Seguimos repetindo as estratexias elaboradas en 1995. Efectivamente, Galicia necesita un cambio, pero un cambio de mentalidade e de cultura territorial.
Andrés Precedo
Ningún comentario:
Publicar un comentario