luns, 28 de setembro de 2009

O BALEIRO LEGAL PERMITE GRANDES INFRAESTRUCTURAS EN SOLO PROTEXIDO

Os espazos naturais de Galicia carecen de leis que os blinden contra agresións

Illas Cíes, 2015. Un enorme parque eólico apodérase das montañas do Parque Nacional. ¿Ciencia-ficción? "Coa actual regulamentación, non", contesta con determinación Martiño Fiz, coordinador da organización ecoloxista Adega. A razón é un baleiro legal, o mesmo que permitirá a Pescanova ocupar 360.000 metros cadrados de Rede Natura en Cabo Touriñán ou a Iberdrola desecar este verán con reiteración o río Sil, á altura dos seus impoñentes canóns. Non hai espazo protexido en Galicia que conte co necesario regulamento que o desenvolva. Así as cousas, a instalación de infraestruturas agresivas queda á libre interpretación do Goberno de quenda. "E xa sabemos como interpreta Feijóo".
Un dato revela o desinterese das autoridades galegas pola protección ambiental: só o 11,6% do territorio de Galicia está integrado na Rede Natura 2000, lonxe do 40% de comunidades como Madrid ou do 26% de media estatal, e unicamente por diante de Melilla. Pero se a superficie protexida é pouca, as garantías de amparo son menores. Só así se explica que en territorios suxeitos á Directiva do Hábitat da UE instaláronse de parques eólicos a centrais eléctricas, pasando por recheos portuarios, minas ao descuberto, parques industriais e ata un vertedoiro a un par de millas de Sálvora, en augas do Parque Illas Atlánticas.
A lexislación ambiental esixe ás comunidades autónomas que desenvolvan a protección dos espazos naturais. No caso de Galicia, a Lei de Conservación dá Natureza, de 2001, establece os instrumentos obrigatorios de planificación. O determinante é o Plan Reitor de Uso e Xestión (PRUX). "Aprobaranse no prazo máximo de dous anos desde a entrada en vigor da declaración do espazo natural protexido", resolve a lei. Oito anos logo da súa entrada en vigor, os PRUX en vigor son cero. Así, nin Illas Atlánticas, nin os seis parques naturais galegos, nin un só metro cadrado da Rede Natura está baixo o seu paraugas.
O caso de Iberdrola no Sil ilustra mellor que ningún outro a importancia do citado plan, no que se deben detallar -e xustificar- as actividades permitidas, as zonas autorizadas e as medidas compensatorias. De non existir, toda obra queda a expensas dunha simple autorización administrativa. En resposta ás protestas que provocou o baleirado da conca, o Ministerio de Medio Ambiente explicou que a ausencia do PRUX deixou o río desamparado. Outras 13 centrais eléctricas máis están en lista de espera no Sil.
Lonxe de protexer o territorio, a Administración de Fraga coidouse de blindar o negocio. Na reforma da Lei do Solo de 2004, "ás ocultas", segundo a socialista Carmen Gallego, a Xunta autorizou a instalación de plantas acuícolas en solo rústico protexido. Un ano máis tarde, un Consello do Executivo en funcións daba luz verde entre outras á de Touriñán, despois anulada polo bipartito. O Goberno galego xa viña autorizando granxas acuícolas en Rede Natura, pero quería "achandar o terreo á de Touriñán", acusa Galego, ex conselleira de Pesca. En virtude da mesma modificación, Pescanova poderá edificar sobre o 40% da superficie da súa leira, en lugar do 20% que rexe para o resto de construcións en solo protexido. O conselleiro de Política Territorial chamábase Alberto Núñez Feijóo.
Un dos obxectivos do bipartito consistiu en elevar ese deshonroso 11,6% de superficie de Rede Natura. Non o logrou. O entón conselleiro de Medio Ambiente, Manuel Vázquez, presentou un proxecto para incrementala nun 50% que resultou errado. Si prohibiu as piscifactorías nos ámbitos acollidos á Directiva Hábitat da Unión Europea, unha decisión que o PP converteu en papel mollado. Tamén aprobou o anterior Goberno un decreto eólico que impedía instalar novos parques eólicos en Rede Natura. A súa suspensión polo novo Goberno galego fai que, na actualidade, calquera empresa poida propor a localización de muíños onde lle conveña. Por exemplo, nas illas Cíes.
Eólicos á marxe, o Goberno de Feijóo empezou por segregar as competencias sobre espazos protexidos da área de Medio Ambiente. A súa xestión pertence agora á Consellería de Medio Rural, que xa non se atreve a prometer porcentaxes de ampliación da Rede Natura como fixesen os seus antecesores. En todo caso, o departamento de Samuel Juárez prevé incrementar os espazos da rede europea en dúas fases. Nunha primeira, para cumprir "as esixencias da UE". A segunda, máis complexa, consistente en buscar novos ámbitos de protección, "requirirá máis tempo", advirte unha portavoz da consellería. "Sobre un ano", avanza.

Ningún comentario: