A REXENERACIÓN DOS PARTIDOS POLÍTICOS

Nestes tempos difíciles, os grandes partidos con capacidade de Goberno non son o que eran. Están desvencijados, cuarteados e con tendencia ao declive. E, non obstante, seguen sendo imprescindibles para que o mecanismo democrático sexa viable e estable. Cada vez cumpren peor as súas misións que son seleccionar políticos, propoñer programas e solucións e manter un grao de confianza no electorado. Misións fundamentais para manter institucións solidas e duradeiras sen as que a democracia representativa non sería practicable como sistema de convivencia e se convertería na típica gaiola de grilos dos parlamentarismos en descomposición.
Os grandes partidos non están para representar alborotadores de plazoleta nin a territorios folclóricos. Están para facer visibles as tendencias predominantes na opinión cidadá dunha gran nación expresadas mediante o voto. Non votan as pancartas nin os territorios. Votan as persoas de acordo cos seus intereses, as súas esperanzas e as súas ideas que configuran unhas identificacións partidarias abertas, variables e flexibles que non coinciden exactamente con todos os puntos dos programas propostos, pero entenden a súa orientación xeral e o grao de competencia ou moralidade das representacións a promover. Ningún político nin ningún ideólogo foron capaces de inventar outro xeito de facer operativa a participación popular de forma que, a través do voto libre e voluntario se compoñan grupos parlamentarios significativos que reflictan, do mellor xeito posible, as tendencias predominantes nunha gran base humana.

Polo tanto, que os grandes partidos se presenten hoxe desvencijados, cuarteados e declinantes e esta situación detéctese socioloxicamente é un asunto grave. Hai un desgaste natural que afecta ao núcleo visible do partido gobernante, explicable polos efectos negativos dunha xestión inacabada. Hai, tamén, unha síndrome depresiva na oposición que é máis grave en canto non é produto do desgaste natural do exercicio do poder senón do desconcerto interno. Pero non nos referimos a estes vaivéns oscilantes da identificación entre electores e partidos que se dan sempre e sempre poden modificarse. Referímonos ao desprestixio moral, á crise de liderado, á vaciedad ideolóxica, á miniaturización dos cadros dirixentes e ao distanciamento dos sectores sociais básicos. Estes síntomas só teñen dous desenlaces: A crise do sistema ou a súa rexeneración. Como a crise do sistema sería o peor que podería suceder se se engadise ás circunstancias críticas económicas e sociais en que estamos inmersos, o mellor sería a aposta rexeneradora a medio prazo. Rexeneración esixe renovación, limpeza, audacia e boa comunicación, todo o que non abunda no pechado círculo partitocrático dos nosos días. Pero é vital intentar rexenerar o ambiente. O horizonte, a varios anos vista, co que se conxectura coma se todo fose a seguir igual indefinidamente, deixou de ser válido como referencia e de provocar ilusión como proxecto. O dilema que deben afrontar os aínda grandes partidos é rexenerarse profundamente ou podrecerse lentamente.